“Hàng quán không nhận chuyển khoản”: Người mua e ngại – Người bán nói gì

Mấy ngày gần đây, mình đi ăn ngoài đường và bắt đầu thấy một hiện tượng lạ lùng: một số hàng quán nhỏ bắt đầu từ chối cho khách thanh toán bằng chuyển khoản. Ban đầu mình tưởng do lỗi kỹ thuật hay sóng yếu. Nhưng hỏi kỹ thì mới biết: người bán không muốn nhận chuyển khoản nữa. Và lý do đằng sau điều đó lại nằm ở... chuyện thuế.

😟 “Chuyển khoản được không chị?” – “Không em, chỉ nhận tiền mặt!”

Mình đã quen với việc đi ăn không cần ví, chỉ cầm điện thoại. Từ ly trà sữa, tô hủ tiếu, cho đến quán ăn vỉa hè... quét mã QR một cái là xong. Vậy mà hôm trước, bước vào quán cơm quen thuộc, khi đưa điện thoại ra chuyển khoản thì nhận được cái lắc đầu: “Chị không nhận chuyển khoản nữa em nha!”

Cảm giác khá bất ngờ. Nhưng khi đi vài chỗ khác, mình bắt đầu thấy điều này xảy ra không phải là cá biệt. Có quán thì từ chối thẳng, có quán thì né tránh khéo léo kiểu “chuyển khoản chậm lắm em”, hoặc “đang lỗi app”… Nhưng lý do thực sự thì dần lộ ra: họ lo ngại việc bị kiểm tra thuế nếu nhận tiền qua tài khoản.

👩‍🍳 Người bán sợ gì?

Ngồi nói chuyện với một cô bán hủ tiếu lâu năm, cô nói thật:

“Tui đâu dám né thuế, nhưng mà bây giờ nghe nói chuyển khoản nhiều là dễ bị soi. Mà tui có biết gì máy móc đâu, kê khai, làm hóa đơn… rối lắm!”

Nghe cũng thấy thương. Vì rõ ràng, với nhiều người kinh doanh nhỏ lẻ, chuyển khoản – hóa đơn điện tử – app ngân hàng... là những thứ khá xa lạ. Họ không chống đối công nghệ, mà họ sợ rắc rối.

💡 Người mua bất tiện ra sao?

Với người trẻ như mình (và rất nhiều người khác), việc không mang tiền mặt là điều bình thường. Từ cà phê sáng, xe ôm, mua rau ngoài chợ – chỉ cần quét mã. Giờ phải quay lại thời kỳ "giấy bạc", thật sự là một cú trượt dài về trải nghiệm.

Cảm giác như đang quay ngược thời gian về trước năm 2020, khi thanh toán số chưa phổ biến. Còn giờ, người ta đã quen sống tối giản, ví tiền điện tử là thứ quá đỗi bình thường. Nếu quán nào "không chuyển khoản", khách chỉ ghé một lần cho biết rồi... thôi.

📉 Mỗi người một nỗi lo

Mình không trách ai trong câu chuyện này. Người bán sợ thuế, sợ sai sót, sợ bị phạt. Người mua thì cần sự tiện lợi, quen với xu hướng hiện đại. Hai bên... đều có lý.

Nhưng điều khiến mình suy nghĩ là: tại sao đến giờ, khi mọi người đã chấp nhận chuyển khoản là “chuyện thường ngày ở huyện”, thì vẫn chưa có một cách hỗ trợ rõ ràng để người bán yên tâm? Cứ thế này, người tiêu dùng lúng túng, người bán e dè, và xã hội thì lỡ nhịp với chính mục tiêu số hóa đã đề ra.

• Người tiêu dùng: Nên luôn thủ sẵn ít tiền mặt khi ra đường, đặc biệt với các hàng quán nhỏ chưa hiện đại hóa.

• Người bán hàng: Nếu chưa quen app, có thể học dần, thử dùng các app đơn giản (ZaloPay, MoMo, VietQR), và nên tìm hiểu thêm về hóa đơn điện tử – có rất nhiều dịch vụ hỗ trợ.

• Chính sách: Cần truyền thông rõ ràng hơn, tạo điều kiện giúp các hộ nhỏ lẻ hiểu và làm được thay vì chỉ yêu cầu và xử phạt.

Câu chuyện chuyển khoản hay tiền mặt không đơn thuần là chuyện trả tiền. Nó phản ánh sự thay đổi thói quen, công nghệ, và niềm tin. Nếu không được dẫn dắt đúng cách, sự thay đổi này sẽ chỉ tạo ra khoảng cách – thay vì kết nối.

Mình hy vọng trong tương lai gần, sẽ không còn cảnh người mua rút điện thoại ra bị từ chối, và người bán mỗi lần thấy tin nhắn “Bạn nhận được xxx đồng” lại thấy lo lắng.